تربیت جنسی کودک در روایات اهل بیت (علیهم السلام) – بخش اول

1.تربیت جنسی

برای این اصطلاح تعاریف متعددی را می توان یافت که به برخی از ایشان اشاره می شود:
الف) مقصود از تربیت جنسی، این است که کودک را به گونه ای بپرورانیم که هنگامی که به سن بلوغ رسید. حلال و حرام را در مسائل جنسی تشخیص دهد و به وظایف زناشویی و همسری آگاه باشد و از لاابالیگری بپرهیزد و راه و رسم عفت اسلامی، خلق و خوی او باشد و در وادی شهوت، سرگردان نشود.[2]
ب) تربیت جنسی، این است که زمینه ها و عواملی که مربوط به مسائل جنسی است، طوری فراهم شود که استعدادهای شخصی در جهت به کمال اختیاری فرد، شکوفا شود و او را برای رسیدن به کمال مطلوب، یاری نماید.[3]
ج) فرد در دوره های رشد کودکی، نوجوانی و جوانی، به گونه ای پرورده شود و آموزش ببیند که با جنسیت خود آشنا گردد و آن را بپذیرد؛ قدر دان وجود خویش باشد و به آن افتخار کند؛ نقش مذکر یا مؤنث بودن از لحاظ اجتماعی را یاد بگیرد؛ و احکام و آداب دینی در ارتباط با مسائل جنسی مربوط به خود و روابط با همجنس و جنس مخالف را فرا گیرد؛ آمادگی روانی برای ازدواج و تشکیل خانواده را پیدا کند؛ با مسائل مربوط به زندگی خانوادگی و روابط با همسر آشنا گردد و در سایه آن، به آرامش برسد؛ به گونه ای که عواطف و فعالیت های جنسی خویش را در جهت قرب الی الله و جلب و خشنودی خداوند، به کار گیرد.[4]
از میان سه تعریف یاد شده، تعریف دوم به گونه ای علمی به تعریف تربیت جنسی و تعریف اول و سوم به بیان مصادیق تربیت جنسی پرداخته است.
 

2. کودک

اهداف تربیت جنسی کودک

الف) توصیه به والدین و اطرافیان کودک

1.دوری از آمیزش در نزد کودک

2.جدا نمودن بستر در دوران کودکی

3.جلوگیری از تماس بدنی با کودک

در این مورد از مسایلی که به والدین برمی گردد و بسیار اهمیت دارد، روایتی است که مادر را از تماس بدنی با دختر شش ساله اش نهی نموده است چرا که آن، بخشی از زناست.
امام علی(علیه السلام) در روایتی بیان می دارند: «مُبَاشَرَةُ الْمَرْأَة ابْنَتَهَا إِذَا بَلَغَتْ سِتَّ سِنِینَ شُعْبَةٌ مِنَ الزِّنَا».[18]
می توان از روایت اینگونه برداشت کرد که از سن شش سالگی است که کودک نسبت بدن خود حساس شده و ممکن است تماس بدنی با او، موجب تحریک بدنی او شود. به همین خاطر لازم است برای جلوگیری از انحرافات جنسی فزرند، از سن شش سالگی برخی از کارهایی که مستلزم ارتباط بدنی است همچون استحمام فرزند، از آن دوری شود و فرزند را به گونه ای از سنین پنج سالگی آموزش داد که در سن شش سالگی خودش بتواند استحمام خود را انجام دهد.
نکته ای که باید در مورد واژه «زنا» بیان داشت این است که گاه این واژه معنای عامی دارد و هر گناه جنسی را شامل می شود. با این نگاه، امام (علیه السلام) این تماس بدنی را، گناه جنسی می دانند.
 

نویسنده :  محمد حسین افشاری 

 

پی نوشت :

[1] . کارشناس ارشد قرآن و حدیث از دانشگاه قرآن و حدیث، کارشناسی ارشد ادیان ابراهیمی، کارشناسی ارشد مشاوره اسلامی
[2]. اسلام و تربیت کودکان، ص24.
[3]. تربیت جنسی در اسلام، ص21.
[4]. علی نقی فقیهی، تربیت جنسی: مبانی اصول و روش ها از منظر قرآن و حدیث، قم، سازمان چاپ و نشر دارالحدیث، 1387، دوم.
[5]. محمد جعفر لنگرودی، مبسوط در ترمینولوژی حقوق، تهران، نشر گنج دانش، 1381، ج 3، ص 2352.
[6]. اسماعیل‌ بن حماد جوهری، الصحاح: تاج‌اللغة و صحاح العربیة، ذیل «طفل»، چاپ احمد عبدالغفور عطار، قاهره ۱۳۷۶، بیروت ۱۴۰۷.
بن‌ منظور، لسان العرب، ذیل «طفل». 
[7].  اسماعیل‌ بن حماد جوهری، الصحاح: تاج‌اللغة و صحاح العربیة، ذیل «صغر»، چاپ احمد عبدالغفور عطار، قاهره ۱۳۷۶، بیروت ۱۴۰۷.
محمد بن یعقوب فیروزآبادی، القاموس المحیط، ذیل «صغر»، بیروت ۱۴۱۲/۱۹۹۱.
محمد بن محمد زَبیدی، تاج‌العروس من جواهر القاموس، ذیل «صغر»، چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۴/۱۹۹۴.
[8]. خلیل‌ بن احمد، کتاب‌العین، ذیل «رضع»، چاپ مهدی مخزومی و ابراهیم سامرائی، قم ۱۴۰۹.
ابن‌ منظور، لسان العرب،ذیل «رضع».
[9]. خلیل‌ بن احمد، کتاب‌العین، ذیل «صبو»، چاپ مهدی مخزومی و ابراهیم سامرائی، قم ۱۴۰۹.
فخرالدین‌ بن محمد طریحی، مجمع البحرین، ذیل «صبو»، چاپ احمد حسینی، تهران ۱۳۶۲ش.
[10]. ابن‌ منظور، لسان العرب، ذیل «صبا».
محمد بن یعقوب فیروزآبادی، القاموس المحیط، ذیل «صبو»، بیروت ۱۴۱۲/۱۹۹۱.
[11] . حسن امامی، حقوق مدنی، ج۵، ص۲۴۴ـ۲۴۵، تهران ۱۳۶۸ـ۱۳۷۱ش.
[12] . عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ عَنْ أَبِیهِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْحُسَیْنِ بْنِ زَیْدٍ عَنْ أَبِیهِ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص‏ وَ الَّذِی نَفْسِی بِیَدِهِ لَوْ أَنَ‏ رَجُلًا غَشِیَ‏ امْرَأَتَهُ وَ فِی الْبَیْتِ صَبِیٌّ مُسْتَیْقِظٌ یَرَاهُمَا وَ یَسْمَعُ کَلَامَهُمَا وَ نَفَسَهُمَا مَا أَفْلَحَ أَبَداً إِذَا کَانَ غُلَاماً کَانَ زَانِیاً أَوْ جَارِیَةً کَانَتْ زَانِیَةً وَ کَانَ عَلِیُّ بْنُ الْحُسَیْنِ ع إِذَا أَرَادَ أَنْ یَغْشَى أَهْلَهُ أَغْلَقَ الْبَابَ وَ أَرْخَى السُّتُورَ وَ أَخْرَجَ الْخَدَمَ. (کافی، ج 5، ص 500، ح2) در منابع دیگر نیز این روایت آمده است ولی بخشی که به سیره امام سجاد(علیه السلام) برمی گردد، بیان نشده است.(وسایل الشیعه، ج20، ص 133، ح 25223)
 [13] . کافی، ج 5، ص 500، ح 1- تهذیب الاحکام، ج 7 ، ص 414، ح 27
[14] . قال السید فی شرح النافع: هل یختص الحکم بالممیز أو یتناول الجمیع؟وجهان، و جزم المحقق الشیخ علی بالأول، و لا بأس به‏.( شرح المختصر النافع لصاحب المدارک مخطوط.)
[15] . توضیح المسائل امام خمینی، م ۵۷.
[16] .روایاتی که در این بخش می توان بیان کرد عبارتند از:
الف)  پیامبر اسلام(ص):‏ بسترهای پسر و پسر، پسر و دختر، و دختر و دختر را از ده سالگی از هم جدا کنید.  (کتاب من لا یحضره الفقیه، ج‏3، ص: 436-437)
ب) امام علی (علیه السلام):کودک در هفت سالگی دندان هایش می ریزد، و در نه سالگی به نماز وادار می گردد و در ده سالگی بسترهایشان جدا می شود، و در چهارده سالگی محتلم می شود و رشد قدی او در 21 سالگی و رشد عقلی او در 28 سالگی به اتمام می رسد مگر با به دست آوردن تجربه. (الکافی ج7 ،ص69، ح 8 ؛ تهذیب الاحکام، ج 9، ص 183، ح 738)
ج) امام صادق (علیه السلام): پسران وقتی به ده سالگی رسیدند، بسترهاشان را از زنان، جدا می شود. (الکافی ج6 ،ص47، ح 6)
[17]. المستدرک علی الصحیحین، ج 1، ص 317، ح 721؛ سنن دارقطنی، ج 1، ص 230، ح 1.
[18].  (کتاب من لا یحضره الفقیه، ج‏3، ص: 436،ح 4505)

بیشتر بخوانید : 
تربیت جنسی کودکان
 تربیت جنسی کودکان از منظر اسلام
 پاسخ گویی به سوالات جنسی کودکان
  رشد طبیعی جنسی کودکان